توسعه فرهنگ کتابخوانی؛ دغدغه فرهنگی رئیس‌جمهور شهید
۳ خرداد ۱۴۰۳ ۱۲:۱۵:۵۹ ق.ظ
توسعه فرهنگ کتابخوانی؛ دغدغه فرهنگی رئیس‌جمهور شهید
ایبنا گزارش می‌دهد؛ توسعه فرهنگ کتابخوانی؛ دغدغه فرهنگی رئیس‌جمهور شهید
رئیس جمهور شهید در مسیر اعتلای فرهنگ، گام‌های ماندگاری در زمینه توسعه کتابخانه‌های عمومی، دسترسی مردم به کتاب، افتتاح کتابخانه‌های مرکزی و توسعه کتابخانه‌های سیار برداشته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، پس از شهادت سیدابراهیم رئیسی، هشتمین رئیس‌جمهور اسلامی ایران و رئیس دولت سیزدهم، بررسی عملکرد و رویکردهای وی به بخش مهمی از برنامه‌های رسانه‌ها تبدیل شده است؛ به‌ویژه با تمرکز بر «کتاب و کتابخوانی» و تأکید بر سخنان او در دیدار سالانه با کتابداران، می‌توان دریافت که رئیس‌جمهور شهید به توسعه فرهنگ مطالعه و ترویج کتابخوانی توجه ویژه‌ای داشته است؛ به‌خصوص در سفرهای استانی که افتتاح یا تخصیص اعتبار برای تکمیل و تجهیز کتابخانه‌های نیمه‌تمام از مصادیق آن است.
دستور برای گسترش کتابخانه‌های عمومی
در ۲۴ آبان‌ماه ۱۴۰۱، رئیس‌جمهور شهید در مراسم پاسداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار در تالار وحدت، کتاب و کتابخوانی را یکی از شاخص‌های مهم فرهنگ هر جامعه معرفی کرد و گفت: «وزارت ارشاد گسترش کتابخانه‌های عمومی و دسترسی آسان به کتاب را در دستور کار قرار دهد.»
«شهید جمهور» در این مراسم تأکید کرد: «برخی تصور می‌کنند که کتابداری تنها کاری است که به چند نفر واگذار می‌شود تا کتاب‌ها را در قفسه‌ها بگذارند و دسته‌بندی کنند؛ این‌طور نیست. کتابداری دانش بسیار مهم و قابل‌توجهی است.» پس از حضور رئیس‌جمهور شهید در این مراسم، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامه‌ای به رئیس‌جمهور، پیشنهادهایی درباره دسترسی آسان به کتاب و حل مشکلات معیشتی کتابداران با کمک نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ارائه داد.
تأکید بر رفع مشکلات معیشتی کتابداران
براساس دستور رئیس‌جمهور شهید در هفتم آذرماه سال گذشته، دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله سازمان برنامه و بودجه ملزم به همکاری برای رفع مشکلات معیشتی کتابداران و دسترسی آسان به کتاب در سبد خانوار شدند. سازمان برنامه و بودجه موظف شد بودجه اعتباری لازم را برای رفع موقتی مشکلات معیشتی کتابداران تخصیص دهد. بخش دیگری از دستور «شهید راه خدمت» به تکمیل کتابخانه‌های مرکزی در استان‌ها مربوط می‌شد. سازمان برنامه و بودجه باید اعتبارات لازم را برای تکمیل این کتابخانه‌ها اختصاص دهد.
رئیس‌جمهور مردمی در دستور دیگری، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و وزارت آموزش و پرورش را ملزم به انعقاد تفاهم‌نامه‌ای برای استفاده بیشتر از ظرفیت‌های نهاد، دسترسی آسان به کتاب از سوی دانش‌آموزان و ایجاد زنگ مطالعه در مدارس کرد. همچنین، دستور واگذاری کتابخانه‌های عمومی به ظرفیت‌های مردمی در قالب قراردادهای بلندمدت برای کاهش هزینه‌های دولت از دیگر دستورات رئیس‌جمهور بود.
ابلاغ دستور رئیس‌جمهور برای اتمام طرح‌های نیمه‌تمام کتابخانه‌ای کشور
در ابتدای آذرماه سال گذشته، محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از دستور رئیس‌جمهور شهید برای اتمام همه طرح‌های نیمه‌تمام عمرانی کتابخانه‌های سراسر کشور و تأمین اعتبار از سوی سازمان برنامه و بودجه خبر داد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که ۵۰۰ طرح ناتمام در حوزه کتابخانه‌های عمومی کشور وجود دارد که از میان آن‌ها حدود ۱۰۰ پروژه بیش از ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند. براساس مصوبات جلسه کارگروه کاغذ و نشر که ۲۰ اردیبهشت‌ماه در نمایشگاه کتاب تهران با حضور معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد، بر اتمام ۱۰۰ پروژه کتابخانه‌ای از میان ۳۱۵ طرح نیمه‌تمام در کشور تا پایان دولت سیزدهم تأکید شد.
مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در ۱۷ آبان‌ماه سال گذشته و در آستانه هفته کتاب گفت: «با توجه به دستور رئیس‌جمهور و پیگیری وزیر محترم فرهنگ و با تصویب هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور، موضوع ۱۵ درصد باقی‌مانده افزایش فوق‌العاده ویژه، که یکی از مطالبات همکاران در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بود، با رایزنی‌های متعدد و همراهی دیوان محاسبات کشور و تأمین منابع لازم به سرانجام رسید.»
لحاظ شدن ضرایب حقوقی مناطق جنگی و کمتر برخوردار برای کتابداران نیز در دوران رئیس‌جمهور شهید به نتیجه رسید. دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در بهمن‌ماه سال گذشته اعلام کرد که براساس این دستور، کتابدارانی که در این مناطق فعالیت می‌کنند، با شرایط مشخص، ضرایب حقوقی‌شان تغییر می‌یابد. دستور رئیس‌جمهور برای پرداخت عیدی در قالب رفاهیات به کتابداران نیز در بهمن‌ماه سال گذشته محقق شد. به گفته رمضانی، در پایان بهمن‌ماه به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی و در آستانه نوروز، یک پایه حقوق به کتابداران سراسر کشور در قالب رفاهیات پرداخت شد.
حمایت رئیس‌جمهور از توسعه فرهنگ کتابخوانی با هدف افزایش دسترسی به کتاب از طریق کتابخانه‌ها در طول دوره کوتاه ریاست سیدابراهیم رئیسی کاملاً مشهود است.
این اقدامات در حمایت و تخصیص اعتبار برای افتتاح کتابخانه‌های مرکزی استان‌ها در سفرهای استانی دیده می‌شود. یکی دیگر از برنامه‌هایی که رئیس‌جمهور شهید با هدف دسترسی بیشتر مناطق محروم اجرا کرد، توسعه کتابخانه‌های سیار بود. با دستور رئیس‌جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت صمت موظف شد تا پایان دولت، ۲۰۰ دستگاه خودرو برای ایجاد کتابخانه‌های سیار به ناوگان کتابخانه سیار اضافه کند. از این تعداد، ۵ خودرو در مرحله واگذاری هستند. آخرین دیدار اهالی نهاد کتابخانه‌ها با رئیس‌جمهور شهید در غرفه نهاد کتابخانه‌های عمومی در سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه کتاب بود؛ دیداری که در آن بار دیگر بر تحویل ۲۰۰ دستگاه خودرو از محل مسئولیت اجتماعی خودروسازان تأکید شد.
به گفته مسئولان فرهنگی، از جمله دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی، در هیچ دولتی این میزان توجه به حوزه کتابخانه‌های عمومی سابقه نداشته است. توجه به عدالت فرهنگی آن‌قدر برای رئیس‌جمهور شهید مهم بود که در دهمین گفت‌وگوی خود با مردم نیز مجدداً بر توجه به عدالت فرهنگی از طریق افتتاح کتابخانه در مناطق کم‌برخوردار تأکید کرد.
